--- a/Makefile Tue Mar 24 15:35:36 2015 +0100
+++ b/Makefile Thu Mar 26 11:12:42 2015 +0100
@@ -6,7 +6,16 @@
date = ${shell date -I}
revision = "${shell hg id -tibB}"
+.PHONY: all clean distclean
+
+
+all: ${html}
+clean:
+distclean: ${clean}
+ rm -f ${html}
+ rmdir ${dir ${html}}
+
${html}: ${txt}
@mkdir -p ${dir $@}
- asciidoc -a data-uri -a icons -a date=${date} \
+ asciidoc -a lang=de -a data-uri -a icons -a date=${date} \
-a revision=$(revision) -o $@ ${txt}
--- /dev/null Thu Jan 01 00:00:00 1970 +0000
+++ b/dia/transport.dia Thu Mar 26 11:12:42 2015 +0100
@@ -0,0 +1,718 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<dia:diagram xmlns:dia="http://www.lysator.liu.se/~alla/dia/">
+ <dia:diagramdata>
+ <dia:attribute name="background">
+ <dia:color val="#ffffff"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pagebreak">
+ <dia:color val="#000099"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="paper">
+ <dia:composite type="paper">
+ <dia:attribute name="name">
+ <dia:string>#A5#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="tmargin">
+ <dia:real val="2.8222000598907471"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="bmargin">
+ <dia:real val="2.8222000598907471"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="lmargin">
+ <dia:real val="2.8222000598907471"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="rmargin">
+ <dia:real val="2.8222000598907471"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="is_portrait">
+ <dia:boolean val="false"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="scaling">
+ <dia:real val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="fitto">
+ <dia:boolean val="false"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="grid">
+ <dia:composite type="grid">
+ <dia:attribute name="width_x">
+ <dia:real val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="width_y">
+ <dia:real val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="visible_x">
+ <dia:int val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="visible_y">
+ <dia:int val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:composite type="color"/>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#d8e5e5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="guides">
+ <dia:composite type="guides">
+ <dia:attribute name="hguides"/>
+ <dia:attribute name="vguides"/>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ </dia:diagramdata>
+ <dia:layer name="Background" visible="true" active="true">
+ <dia:object type="Flowchart - Box" version="0" id="O0">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="1.5,8.66025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="1.5,8.66025;3.9575,10.4603"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_corner">
+ <dia:point val="1.5,8.66025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_width">
+ <dia:real val="2.4575"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_height">
+ <dia:real val="1.8"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="show_background">
+ <dia:boolean val="true"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="padding">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#MUA#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.80000000000000004"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="2.72875,9.75525"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Flowchart - Box" version="0" id="O1">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="4.5,3.4641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="4.5,3.4641;6.83,5.2641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_corner">
+ <dia:point val="4.5,3.4641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_width">
+ <dia:real val="2.3300000000000001"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_height">
+ <dia:real val="1.8"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="show_background">
+ <dia:boolean val="true"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="padding">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#MTA#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.80000000000000004"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="5.665,4.5591"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Flowchart - Box" version="0" id="O2">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="10.5,1.73205"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="10.5,1.73205;12.83,3.53205"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_corner">
+ <dia:point val="10.5,1.73205"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_width">
+ <dia:real val="2.3300000000000001"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_height">
+ <dia:real val="1.8"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="show_background">
+ <dia:boolean val="true"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="padding">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#MTA#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.80000000000000004"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="11.665,2.82705"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Flowchart - Box" version="0" id="O3">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="2,0.866025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="2,0.866025;4.38,2.66603"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_corner">
+ <dia:point val="2,0.866025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_width">
+ <dia:real val="2.3799999999999999"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_height">
+ <dia:real val="1.8"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="show_background">
+ <dia:boolean val="true"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="padding">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#DNS#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.80000000000000004"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="3.19,1.96103"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Flowchart - Magnetic Disk" version="1" id="O4">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="12,6.06218"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="12,6.06218;14.0875,8.06218"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="meta">
+ <dia:composite type="dict"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_corner">
+ <dia:point val="12,6.06218"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_width">
+ <dia:real val="2.0874999999999999"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_height">
+ <dia:real val="2"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_colour">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="fill_colour">
+ <dia:color val="#ffffff"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="show_background">
+ <dia:boolean val="true"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_style">
+ <dia:enum val="0"/>
+ <dia:real val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="padding">
+ <dia:real val="0.10000000000000001"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#MBOX#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.80000000000000004"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="13.0437,7.42884"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="flip_horizontal">
+ <dia:boolean val="false"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="flip_vertical">
+ <dia:boolean val="false"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="subscale">
+ <dia:real val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - BezierLine" version="0" id="O5">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="2.72875,8.66025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="2.72875,4.10733;4.49989,8.66025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="bez_points">
+ <dia:point val="2.72875,8.66025"/>
+ <dia:point val="3.31681,8.66025"/>
+ <dia:point val="2,4.33013"/>
+ <dia:point val="4.5,4.3641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="corner_types">
+ <dia:enum val="0"/>
+ <dia:enum val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow">
+ <dia:enum val="22"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_length">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_width">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:connections>
+ <dia:connection handle="0" to="O0" connection="2"/>
+ <dia:connection handle="3" to="O1" connection="7"/>
+ </dia:connections>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - BezierLine" version="0" id="O6">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="6.83,4.3641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="6.83,2.38205;10.4999,4.3641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="bez_points">
+ <dia:point val="6.83,4.3641"/>
+ <dia:point val="8.04844,4.3641"/>
+ <dia:point val="9.28156,2.63205"/>
+ <dia:point val="10.5,2.63205"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="corner_types">
+ <dia:enum val="0"/>
+ <dia:enum val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow">
+ <dia:enum val="22"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_length">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_width">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:connections>
+ <dia:connection handle="0" to="O1" connection="8"/>
+ <dia:connection handle="3" to="O2" connection="7"/>
+ </dia:connections>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - BezierLine" version="0" id="O7">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="11.665,2.63205"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="12.8289,2.6021;13.6325,6.06218"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="bez_points">
+ <dia:point val="11.665,2.63205"/>
+ <dia:point val="13,2.59808"/>
+ <dia:point val="13.5437,5.19615"/>
+ <dia:point val="13.0437,6.06218"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="corner_types">
+ <dia:enum val="0"/>
+ <dia:enum val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow">
+ <dia:enum val="22"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_length">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_width">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:connections>
+ <dia:connection handle="0" to="O2" connection="16"/>
+ <dia:connection handle="3" to="O4" connection="2"/>
+ </dia:connections>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - Line" version="0" id="O8">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="5.665,3.4641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="4.37976,2.58231;5.665,3.4641"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="conn_endpoints">
+ <dia:point val="5.665,3.4641"/>
+ <dia:point val="4.37976,2.58231"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="numcp">
+ <dia:int val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_style">
+ <dia:enum val="4"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="start_arrow">
+ <dia:enum val="22"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="start_arrow_length">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="start_arrow_width">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow">
+ <dia:enum val="22"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_length">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_width">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:connections>
+ <dia:connection handle="0" to="O1" connection="2"/>
+ <dia:connection handle="1" to="O3" connection="16"/>
+ </dia:connections>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - Text" version="1" id="O9">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="4.5,6.9282"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="3.735,6.59945;5.265,7.25695"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#SMTP#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.70555552840232849"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="4.5,7.12445"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#000000"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="valign">
+ <dia:enum val="2"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - Text" version="1" id="O10">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="9,4.33013"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="8.235,4.00138;9.765,4.65888"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#SMTP#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.70555552840232849"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="9,4.52638"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#000000"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="valign">
+ <dia:enum val="2"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - Text" version="1" id="O11">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="6,2.59808"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="5.3925,2.26933;6.6075,2.92683"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#DNS#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.70555552840232849"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="6,2.79433"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#000000"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="valign">
+ <dia:enum val="2"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Flowchart - Box" version="0" id="O12">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="9,11.2583"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="9,11.2583;11.4575,13.0583"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_corner">
+ <dia:point val="9,11.2583"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_width">
+ <dia:real val="2.4575"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="elem_height">
+ <dia:real val="1.8"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="border_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="show_background">
+ <dia:boolean val="true"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="padding">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#MUA#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.80000000000000004"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="10.2287,12.3533"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - BezierLine" version="0" id="O13">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="13.0437,8.06218"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="10.367,8.06218;13.0437,11.2582"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="bez_points">
+ <dia:point val="13.0437,8.06218"/>
+ <dia:point val="12,9.52628"/>
+ <dia:point val="10.5,10.3923"/>
+ <dia:point val="10.2287,12.1583"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="corner_types">
+ <dia:enum val="0"/>
+ <dia:enum val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_color">
+ <dia:color val="#1a1a1a"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="line_width">
+ <dia:real val="0"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow">
+ <dia:enum val="22"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_length">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="end_arrow_width">
+ <dia:real val="0.5"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:connections>
+ <dia:connection handle="0" to="O4" connection="14"/>
+ <dia:connection handle="3" to="O12" connection="16"/>
+ </dia:connections>
+ </dia:object>
+ <dia:object type="Standard - Text" version="1" id="O14">
+ <dia:attribute name="obj_pos">
+ <dia:point val="10.5,8.66025"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="obj_bb">
+ <dia:rectangle val="8.97125,8.30685;12.0452,9.01366"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="text">
+ <dia:composite type="text">
+ <dia:attribute name="string">
+ <dia:string>#IMAP/POP3#</dia:string>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="font">
+ <dia:font family="sans" style="0" name="Helvetica"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="height">
+ <dia:real val="0.70555552840232849"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="pos">
+ <dia:point val="10.5,8.84829"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="color">
+ <dia:color val="#000000"/>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="alignment">
+ <dia:enum val="1"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:composite>
+ </dia:attribute>
+ <dia:attribute name="valign">
+ <dia:enum val="2"/>
+ </dia:attribute>
+ </dia:object>
+ </dia:layer>
+</dia:diagram>
--- a/sichere-email.txt Tue Mar 24 15:35:36 2015 +0100
+++ b/sichere-email.txt Thu Mar 26 11:12:42 2015 +0100
@@ -2,3 +2,102 @@
==============
:Author: Heiko Schlittermann
:Email: hs@schlittermann.de
+:toc:
+
+Übersicht
+---------
+
+Verschiedene Mythen existieren über die Sicherheit/Vertraulichkeit von
+E-Mail. In diesem kurzen Paper möchte ich aufklären über das derzeit
+technisch Umsetzbare.
+
+== E-Mail-Übertragung
+
+Die E-Mail-Übertragung beginnt beim MUA des Absenders. Dieser sendet die
+Mail per SMTP zu seinem _Submission-Server_. Häufig ist dafür eine
+Anmeldung am Server notwendig. Dieser Server befindet sich entweder beim
+Internet-Provider oder, meistens bei größeren Firmen, in einer internen
+Infrastruktur. Die Adresse bzw. der Name des Submission-Servers sind im
+MUA per Konfiguration fest hinterlegt.
+
+Vom Submission-Server geht die Mail dann über mehrere weitere MTAs bis
+zum letzten MTA, der dann die Nachricht über den MDA in die Mailbox des Nutzers legt.
+Die Adresse des jeweils nächsten MTA wird mit Hilfe des DNS ermittelt.
+
+Diese Mailbox liegt meistens auf einem Server im Internet. Auf diesen
+greift dann der MUA des Empfängers per IMAP oder POP3 oder über einen
+Webmail-Client zu.
+
+== Angriffspunkte
+
+Alle Übertragungskanäle sollten als unsicher betrachtet werden. Das gilt
+für die Anmeldung am Submission-Server, für den Transport der Mails, für
+die DNS-Information und auch für das Abrufen der Nachrichten.
+
+Um an den Inhalt der übertragenen Nachrichten zu kommen, müsste der
+Angreifer auf die Verbindungen zwischen den einzelnen Servern zugreifen
+können. Eine andere Möglichkeit ist, die Antwort des DNS so zu
+verfälschen, dass die Verbindung zum Zielserver zu einem anderen Server
+entführt wird. Von dort kann die Nachricht dann weitergeleitet werden,
+so dass die Entführung nicht auffällt.
+
+Werden verschlüsselte (TLS/SSL) Verbindungen verwendet, gelingt das
+Mitschneiden auf den Verbindungen nicht mehr. Wenn es aber wieder
+gelingt, die Verbindung zu entführen, dann kann die Mail mitgeschnitten
+werden, da TLS/SSL lediglich eine Verschlüsslung des Transportkanals
+zwischen zwei Servern darstellt.
+
+== Stand der Technik
+
+== Disclaimer
+
+Einige Dinge wurden nur vereinfacht dargestellt. Ich habe versucht,
+nur unwesentliche Details zu übergehen, bin mir jedoch im Klaran
+darüber, dass jeder eine andere Sichtweise auf _unwichtig_ hat.
+
+
+[glossary]
+== Glossary
+
+[glossary]
+
+DNS::
+ Domain Name System - eine verteilte Datenbank, die Informationen über
+ Domains, IP-Adressen, verantwortliche Mailserver bereitstellt.
+
+MDA::
+ Mail Delivery Agent heisst die Software, die die Mail vom letzten MTA übernimmt und
+ in die Mailbox des Nutzers legt. (Protokolle: LMTP, Pipeline)
+
+MTA::
+ Der Mail Transfer Agent ist das, was wir normalerweise „Mailserver“
+ nennen, also Exim, Postfix, Qmail, Sendmail, …. (Protokolle: SMTP)
+
+MUA::
+ Der Mail User Agent ist das, was wir normalerweise „Mailprogramm“ nennen, das
+ ist also für viele das Outlook, der Thunderbird, Mutt, Evolution,…
+ Es ist im strengen Sinne nicht der Webbrowser, auch wenn wir Webmail
+ damit machen können. (Protokolle: SMTP, IMAP, POP3)
+
+SMTP::
+ Simple Mail Transfer Protocol - mit diesem Protokoll werden Mails
+ übertragen, vom MUA zum Submission Server und von MTA zu MTA. (RFC
+ 5321)
+
+IMAP::
+ Internet Message Access Protocol - mit diesem Protokoll können MUAs auf
+ Mails zugreifen. Die Mails bleiben dabei auf dem Server. (RFC 3501
+ u.a.)
+
+POP3::
+ Post Office Protocol - mit diesem Protokoll können MUAs auf Mails
+ zugreifen. Die Mails werden lokal auf dem Client gespeichert. (RFC
+ 1939)
+
+TLS/SSL::
+ Transport Layer Security, Secure Socket Layer - ein Protokoll, mit
+ dessen Hilfe es möglich ist, den Übetragungskanal zwischen zwei
+ Endpunkten gegen Dritte zu schützen.
+
+[index]
+